Çin Ordusu, Tayvan Çevresinde Askeri Tatbikata Başladı
Çin Halk Kurtuluş Ordusu’nun Doğu Cephesi Komutanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre, Çin ordusu, Tayvan Boğazı ve Tayvan Adası’nın kuzey, güney ve doğu bölgelerinde müşterek askeri tatbikata başladı.
Komutanlık sözcüsü, "Müşterek Kılıç-2024B" adı verilen tatbikatta kara, hava, deniz ve roket kuvvetlerinden birliklerin yer aldığını belirterek, uçak ve gemilerin "çoklu yönlerden Ada’ya yaklaşacağını ve müşterek saldırılar gerçekleştireceğini" ifade etti. Tatbikatın gerçek muharebe kabiliyetlerini test etmeyi amaçladığı, deniz ve kara hedeflerine saldırılar gerçekleştirileceği ile muharebe alanının kapsamlı kontrolünü ele geçirmeye odaklanacağı kaydedildi.
Tatbikatın, ulusal güvenlik ve birliği korumak için meşru ve gerekli bir eylem olduğunu belirten sözcü, bunun Tayvan’ın bağımsızlığını savunan unsurlara karşı güçlü bir caydırıcı olacağını vurguladı.
Tayvan Savunma Bakanlığı ise sosyal medya platformundan yaptığı açıklamada, Çin ordusunun tatbikatını doğrulayarak "Çin ordusunun irrasyonel ve provokatif eylemini kınıyoruz. Yanıt vermek için uygun güçleri devreye sokacak ve ulusal egemenliğimizi koruyacağız." ifadelerini kullandı.
Tatbikat, Tayvan Liderinin "Ulusal Gün" Konuşmasının Ardından Gerçekleşti
Tayvan çevresinde gerçekleştirilen askeri tatbikat, Tayvan hükümetinin lideri Lai Ching-te’nin ilk "Ulusal Gün" konuşmasının ardından yapıldı. Lai, 10 Ekim’de gerçekleştirdiği konuşmasında, Pekin yönetiminin Tayvan’ı temsil etmeye hakkı olmadığını savundu. Lai, "ilhaka ve egemenlik gasbına karşı direnecekleri" mesajını vererek, Tayvan Cumhuriyeti ile Çin Halk Cumhuriyeti’nin birbirinin boyunduruğunda bulunmadığını vurguladı.
Pekin yönetimi, Lai’nin sözlerine sert tepki gösterdi. Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü, Lai’nin yorumlarının bağımsızlık anlatısının bir versiyonu olduğunu öne sürerek, Lai’nin bu sözleriyle Tayvan’ın bağımsızlığı konusundaki inatçılığını gösterdiğini savundu. Mao, "Dünyada tek bir Çin vardır ve Tayvan onun ayrılmaz parçasıdır." diyerek, Çin’in yeniden birleşmesine yönelik tarihi eğilimin durdurulamayacağını vurguladı.
Lai’nin Yemin Töreninin Ardından Askeri Tatbikat Düzenlendi
Lai, 13 Ocak’ta yapılan başkanlık seçiminde kazandıktan sonra 20 Mayıs’ta yemin ederek göreve başlamıştı. Çin, Lai’nin yemin töreninin ardından yaptığı konuşmaya yanıt olarak tatbikat düzenlemişti.
Lai, başkanlık görevine başlamasının ardından Tayvan Boğazı’ndaki statükoyu koruma sözü vermişken, Çin’e yönelik askeri tehditlere son verme çağrısında bulundu. Tayvan hükümetinin "egemenliğe, demokrasiye, özgürlüğe ve statükonun korunmasına bağlı kalacağını" belirten Lai, "Çin Cumhuriyeti’nin egemenliği bütün olarak halka aittir." ifadelerini kullandı.
Çin ordusu, Lai’nin konuşmasından üç gün sonra "Müşterek Kılıç-2024A" tatbikatını başlatarak Ada çevresini kuşatan askeri bir gösteri gerçekleştirmişti.
Çin, Lai’yi "Bağımsızlık Yanlısı" Olarak Değerlendiriyor
Lai, Çin tarafından "bağımsızlık yanlısı" ve "ayrılıkçı" bir figür olarak nitelendiriliyor. Pekin yönetimi, seçim öncesinde Lai’nin Tayvan’ı bağımsızlık yönünde tehlikeli bir yola sokabileceği konusunda uyarılarda bulundu ve seçilmesi durumunda çatışma riskinin doğabileceği sinyalini vermişti.
DPP, Ada’nın egemenliğini koruma ve fiili bağımsızlığını savunan bir siyasi çizgi izlemektedir. Tayvan’da çok partili döneme geçilmesinin ardından kurulan DPP, kurucu parti Koumintag’ın "Çin’in meşru temsilcisi olma" iddiasından çok "Tayvan’ın bağımsızlığı" fikrine yakın bir duruş sergilemektedir.
Çin-Tayvan Anlaşmazlığı
Çin’de İkinci Dünya Savaşı sonrası yaşanan iç savaşta galip gelen komünistler, 1 Ekim 1949’da Çin Halk Cumhuriyeti’ni ilan etti. İç savaşın kaybedenleri Tayvan’a sığınarak burada "Çin Cumhuriyeti" iddiasıyla geçici bir hükümet kurdu.
Çin, Tayvan’ın kendi topraklarının bir parçası olduğunu savunurken, Tayvan 1949’dan bu yana fiili bir bağımsızlık içerisinde bulunuyor. Son yıllarda Pekin yönetimi, Tayvan üzerindeki askeri baskıyı artırarak, gerektiğinde güç kullanmayı da dışlamadığını belirtmektedir.