**Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2023 yılı üçüncü çeyrek yapı izin istatistiklerini açıkladı. Veriler, inşaat sektöründeki faaliyetlerin zamanla nasıl şekillendiğini gözler önüne seriyor.**
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yayımlanan verilere göre, 2023 yılı üçüncü çeyreğinde belediyeler tarafından verilen yapı ruhsatlarında önemli düşüşler gözlemlendi. Yıllık bazda kıyaslandığında, yapı ruhsatı verilen bina sayısı %18,8 oranında azalma gösterdi. Bunun yanı sıra, **daire sayısında** da %17, yüz ölçümünde ise %18,9’luk bir düşüş kaydedildi. Söz konusu dönemde toplamda 32 milyon metrekarelik bir yapı ruhsatı verildiği bilgisi paylaşıldı.
Bu 32 milyon metrekarelik yüz ölçümünün yaklaşık 17 milyon metrekaresi konut olarak belirlenirken, 8,2 milyon metrekaresi konut dışı yapılar ve 6,8 milyon metrekaresi ortak kullanım alanları olarak tanımlandı. Yapı ruhsatı verilen binalar arasında, kullanım amaçlarına göre en yüksek alan payı, 21,2 milyon metrekare ile iki ve daha fazla daireli ikamet amaçlı binalara ait oldu. Bu kategoriyi, **2,5 milyon metrekare** ile sanayi binaları ve depolar takip etti.
### Yapı Kullanma İzin Belgelerindeki Değişiklikler
Kamuoyu ile paylaşılan verilere göre, yapı kullanma izin belgelerinde de dikkat çekici bir değişim yaşandı. 2023 yılının aynı dönemine göre belediyeler tarafından verilen yapı kullanma izin belgesi sayısı %2,9 artış gösterirken, daire sayısında %3,1 ve yüz ölçümünde ise %5,3’lük bir azalmanın meydana geldiği belirtildi. Bu yapıların toplam yüz ölçümü 22,5 milyon metrekare olarak hesaplanırken, bu yüz ölçümünde konutların payı 12,4 milyon metrekaanı, konut dışı yapıların payı 5,6 milyon metrekaresi ve ortak kullanım alanlarının payı ise 4,5 milyon metrekaresi olarak belirlendi.
Kullanım amaçları açısından en yüksek pay, 15,3 milyon metrekare ile yine iki ve daha fazla daireli ikamet amaçlı binalara ait oldu. Sanayi binaları ve depolar ise 1,8 milyon metrekarelik bir yüz ölçümüne sahip olarak bu kategorinin ardından geldi.
### Sektör Üzerindeki Etkileri
TÜİK’in açıkladığı veriler, inşaat sektörünün genel görünümü üzerinde önemli etkilere sahip olabilir. Yapı ruhsatı ve yapı kullanma izin belgelerindeki düşüş, sektörün gelecekteki iş hacminde belirgin yansımalar yaratabilir. Özellikle konut projelerinde yaşanan kıtlık, inşaat firmalarının gelecek yıllardaki projelerini etkileyebilir.
Düşüşlerin sebepleri arasında çeşitli faktörler yer alıyor. Ekonomik dalgalanmalar, konut kredileri ve yapı ruhsatlarındaki bürokratik süreçler gibi unsurlar, inşaat sektörünü doğrudan etkileyen faktörler arasında bulunuyor. Bunun dışında, kamu politikaları ve yerel yönetimlerin şehir planlaması üzerindeki etkileri de göz önünde bulundurulması gereken bir diğer önemli faktör.
Bu noktada, inşaat sektörü daha fazla düzenlenmeye ihtiyaç duyabilir. Uzmanlar, sürdürülebilir ve planlı bir şehirleşme için yapı izinlerinin sıkı denetimlere tabi tutulmasının ve hızlı bir şekilde alınmasının gerekliliğine işaret ediyor.
Yapı ruhsatlarındaki düşüş ve yapı kullanma izinlerindeki artış, bir yan çelişki yaratırken, sektör temsilcileri likidite ve finansman sorunlarına da dikkat çekiyor. İnşaat sektörü ile bağlantılı diğer sektörlerin de etkilenebileceği bu süreç, aynı zamanda istihdam üzerindeki yansımaları açısından da önem taşıyor.
TÜİK’in açıkladığı bu yapı izin istatistikleri, yalnızca inşaat sektörü için değil, genel ekonominin sağlığı ve geleceği açısından da önemli bir gösterge olarak değerlendirilebilir. ***Resmi istatistik raporuna ve güncel verilere ulaşmak için [TÜİK resmi web sitesini](https://www.tuik.gov.tr/) ziyaret edebilirsiniz.***
Özellikle önümüzdeki çeyreklerde inşaat ruhsatlarındaki ve kullanma izinlerindeki gelişmeler, sektördeki dinamiklerin daha iyi anlaşılmasına yardımcı olacaktır. Sektörün önünü açmak ve mevcut durumu iyileştirmek adına düzenleyici önlemlerin alınması kritik bir rol oynayabilir.
