ABD’nin Ukrayna’ya sağladığı askeri destekteki olası kesintinin Avrupa üzerindeki etkileri ve NATO’nun geleceği, uluslararası ilişkilerin önemli başlıkları arasında yer alıyor.
ABD’nin Ukraynaya yönelik askeri yardımının kesilmesi ihtimali, Avrupa’nın bu açığı doldurup dolduramayacağı sorusunu gündeme taşıdı.
NATO’nun geleceği ve Fransa’nın liderliğinde Avrupa’da bağımsız bir savunma gücü oluşturma çabaları, Türkiye’nin Avrupa güvenlik yapısına dahil edilip edilmeyeceği gibi önemli konular, uluslararası siyaset açısından kritik öneme sahip.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un NATO’yu hedef alan “Beyin ölümü gerçekleşti” ifadesi, NATO’nun yerini bir Avrupa ordusu alabilir mi sorusunu gündeme getiriyor. Ayrıca, Türkiye’nin bu süreçte hangi rolü üstleneceği, yine dikkat çeken başka bir husus.
ABD Başkanı Donald Trump’ın NATO harcamalarını artırma çağrısının, Avrupa için kaçınılmaz bir gereklilik mi yoksa basınç unsuru mu olduğu tartışılıyor. NATO’nun lokomotif ülkesi Almanya’nın sessiz kalması ve İngiltere Başbakanı Keir Starmer’ın öne çıkması, Avrupa’daki güç dengesinin yeniden şekillenebileceğine işaret ediyor.
Ukrayna ordusuna göre, savaşta kullanılan askeri malzemelerin %20’si ABD’den, %55’i Ukrayna’dan ve %25’i Avrupa’dan gelmektedir. Ancak uzmanlar, ABD’den gelen bu %20’lik desteğin, en gelişmiş ve ikamesi zor silahları içerdiğini vurguluyor.
Ayrıca, Zelenskiy’nin Trump ile tartışmasının ardından imzaladığı kredi anlaşmasının Ukrayna’da silah üretimini artırmayı hedeflediği ve dondurulmuş Rus varlıklarını bu finansman için kullanmayı planladığı ifade ediliyor. Ancak, çözülmesi gereken yasal engellerin olup olmadığı belirsizliğini korumakta. Avrupa’nın bu konudaki adımları ise merak ediliyor.
Tüm bu konular, Ukrayna savaşının seyrini ve Avrupa’nın gelecekte nasıl bir güvenlik politikası benimseyeceğini şekillendirecek kritik meseleler olarak öne çıkıyor.
İngiltere ve Fransa devrede, ancak zorluklar büyük
İngiltere ve Fransa, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’nin Trump ile yaşadığı kriz sonrası, Ukrayna’daki savaşın sona ermesi amacıyla bir barış planı geliştirme çabalarına girişti.
Barış mümkün mü?
Ukrayna ve Rusya tarafları savaşın sona ermesini istediklerini beyan ediyor. Fakat, her iki tarafın talepleri arasında anlaşmaya varmayı neredeyse imkânsız kılan unsurlar bulunuyor.
Zelenskiy’nin NATO’ya üye olma şartıyla “Görevi bırakırım” şeklindeki ifadesi, savaşın en önemli etkenlerinden biri olarak öne çıkarken, Kremlin’in genişleme tehdidi de daha karmaşık bir duruma yol açıyor.
NATO Resmi Web Sitesi | Beyaz Saray Resmi Web Sitesi | İngiltere Hükümeti Resmi Web Sitesi | Fransa Hükümeti Resmi Web Sitesi
ABD’nin Ukrayna’ya askeri desteğini çekmesi, savaş ortamında belirsizlik yaratıyor. Uzmanlar, bu durumun etkilerinin hemen hissedilmeyeceğini öngörüyor. Avrupa’nın askeri kapasitesi üzerinde Türkiye’nin katılımına ilişkin de bazı engeller bulunuyor.
ABD Desteğini Çekerse Ukrayna Ne Yapacak?
Beyaz Saray’daki toplantının ardından, ABD’nin Ukrayna’ya sağladığı askeri desteğin devam edip etmeyeceği belirsizlik kazanmış durumda. Trump yönetiminin, önceki Biden hükümeti tarafından ayırılan 4 milyar dolarlık askeri yardımı kesme yönünde sinyaller verdiği belirtiliyor.
ABD askeri desteğinin sona ermesi, Ukrayna’nın savaş alanındaki durumunu zorlaştıracaktır. Ancak, bu etkinin hemen hissedilmeyeceği düşünülmektedir. Ukrayna ordusu, savaşta kullanılan ekipmanın yaklaşık yüzde 20’sinin ABD’den, yüzde 55’inin Ukrayna’dan ve yüzde 25’inin Avrupa’dan geldiğini ifade ediyor. Bu yüzde 20’lik ABD katkısının ise, en gelişmiş ve ikame edilmesi en zor silahları içerdiği kaydediliyor.
Ukrayna, savunma stratejisini sürdürürken, Rusya’nın ilerleyişi 2024 boyunca yavaş bir tempoda devam etmektedir. Savaş Çalışmaları Enstitüsü’ne göre, Rusya günlük binden fazla kayıp verirken, önemli bir kasaba bile ele geçirememiştir. Moskova’nın Donetsk bölgesinin tamamını kontrol altına almasının mevcut hızla en az iki yıl süreceği öngörülmektedir.
Alman Marshall Fonu: ABD’nin Kiev’e Verdiği Desteğin Telafi Edilmesi Mümkün Değil
Konuyla ilgili olarak CNBC-e’ye değerlendirmelerde bulunan Alman Marshall Fonu Avrupa Operasyonları Direktörü Vassilis Ntousas, savunma ve koordinasyon alanında büyük yatırımlar yapılmadığı sürece, ABD’nin Kiev’e verdiği desteğin tam anlamıyla telafi edilmesinin mümkün olmadığını vurguladı.
Avrupa’nın parçalı bir yapıya sahip olmasına rağmen önemli askeri kabiliyetlere sahip olduğunu ifade eden Ntousas, verilmesi gereken askeri ve mali yardımın kesilmesi durumunda, bu desteklerin telafi edilmesinin zorluğunu belirtti.
Türkiye’nin Avrupa Ordusuna Dahil Olmasının Önünde Engeller Var
Ntousas, Türkiye’nin Avrupa ordusuna katılımının önünde önemli engellerin bulunduğunu da dile getirdi. Avrupa ordusu fikrinin, siyasi zorluklar nedeniyle uzak bir ihtimal olarak görüldüğünü ifade etti.
Avrupalılar için kritik zorluklar arasında, ABD’nin ittifaka olan bağlılığını sürdürmesini sağlarken, Avrupa’nın güvenlik ve savunmasını güçlendirecek acil ve somut yollar bulmak yer alıyor. Bu denge hassas olmakla birlikte, Avrupa ordusu fikri, mevcut lojistik ve siyasi engeller nedeniyle uzak bir ihtimal olarak kalmaktadır.
Beyaz Saray | CNBC | Alman Marshall Fonu
Avrupa’nın güvenlik harcamalarını artırmak için atılan adımlar ve Türkiye ile ilişkilere dair önemli değerlendirmeler yapıldı. Uzmanlar, mevcut jeopolitik durumun Avrupa’nın savunma politikalarını yeniden şekillendirmesi gerektiğini vurguladı.
Avrupa, Savunma Harcamalarını Artırmalı
Jeopolitik durumun ciddiyetine dikkat çeken Vassilis Ntousas, Avrupa’nın savunma harcamalarını artırması gerektiğini ifade etti. Ntousas, mevcut harcamaların artırılmasının gerekçelerini sıralarken, NATO’yu güçlendirmek, Ukrayna gibi müttefiklere destek sağlamak ve Avrupa’nın güvenliğini artırmak gerektiğinin altını çizdi:
“Avrupa, güvenlik ve savunma harcamalarını artırıyor. Önümüzdeki aylarda önemli yatırımlar yapılması bekleniyor. Bu durum, Avrupa’nın karşı karşıya olduğu aciliyetin bir yansımasıdır.” dedi.
Ntousas, Brexit sonrası Birleşik Krallık ile güvenlik işbirliğinin teşvik edilmesi gerektiğine dikkat çekti. Her AB üyesinin, yeni duruma uyum sağlamak üzere finansman önceliklerini gözden geçirmesi gerektiğini belirtti. Almanya’nın savunma harcamalarını artırma yönünde attığı adımların da önemli bir gelişme olduğunu vurguladı.
Ntousas, eski ABD Başkanı Trump‘ın Ukrayna’ya verilen desteği çekme tehdidinin bu tartışmaların yeniden gündeme gelmesine yol açtığını dile getirdi.
Starlink, Ukrayna Ordusu için Hayati Öneme Sahip
Emekli diplomat Engin Solakoğlu, CNBC-e aracılığıyla değerlendirmelerde bulundu. Solakoğlu, ABD’nin Ukrayna’ya askeri desteğinin durması durumunda Avrupa’nın bu boşluğu dolduramayacağına dikkat çekti. Özellikle, Amerika’nın sağladığı askeri casus uydularla istihbarat desteği ve Starlink üzerinden sağlanan iletişim imkanının önemine vurgu yaptı.
“ABD’nin sunduğu bu ikili kaynakların yerini alması mümkün değildir.” ifadeleriyle, bu durumun ciddiyetini tekrar vurguladı.
Avrupa Komisyonu | Türkiye Cumhuriyeti | Norveç Hükümeti
Uzun süreli destek araştırması: ABD desteği olmadan Avrupa’nın Ukrayna’ya yardımı yeterli olmayabilir.
Ukrayna’ya ABD tarafından sağlanan askeri desteklerin yalnızca maddi unsurlardan ibaret olmadığı, istihbarat ve haberleşme unsurlarının da büyük önem taşıdığı ifade edildi. Bu bağlamda, ABD’nin sağladığı askeri casus uydular sayesinde Rus birliklerinin hareketlerinin kolaylıkla takip edilebildiği belirtildi. Ayrıca, Elon Musk tarafından geliştirilen Starlink sisteminin Ukrayna ordusunun iletişim ihtiyacı açısından büyük bir rol oynadığına dikkat çekildi. Ancak, Avrupa’nın bu unsurların yerini doldurmasının mümkün olmadığı savunuldu.
‘Fransa, Avrupa ordusu için neredeyse 50 yıldır uğraşıyor’
Solakoğlu, NATO’nun ABD olmadan uzun süre Ukrayna’yı destekleyip destekleyemeyeceğine dair değerlendirmelerde bulundu. “ABD yoksa NATO yoktur” diyerek, ABD’siz bir NATO operasyonunun hem teknik hem de siyasi olarak imkansız olduğuna dikkat çekti. Fransa’nın bağımsız bir Avrupa ordusu fikrini 50 yıldır savunduğunu, fakat bu meselenin sadece kriz dönemlerinde gündeme geldiğini ifade etti.
“ABD yoksa NATO yoktur. ABD’siz bir NATO operasyonu teknik olarak da siyasi olarak da gerçekleştirilemez. O halde şu noktaya geliyoruz: ‘AB veya Avrupa NATO’dan bağımsız bir askeri güç oluşturabilir mi?’ Fransa bunun için neredeyse 50 yıldır uğraşıyor.”
‘Türkiye olası bir Avrupa ordusu girişiminde yer almalı’
Avrupa’da askeri güç oluşturma konusunda fikir birliği sağlanmadığını söyleyen Solakoğlu, Türkiye’nin bu süreçte mutlaka yer alması gerektiğine dikkat çekti. Türkiye’nin kalabalık ordusu ile gelişen savunma sanayisinin katkısının kritik önemde olduğu ifade edildi.
“Avrupa gücünü savunanların üzerinde uzlaştıkları bir konu var, o da Türkiye’nin mutlaka yer alması gerektiğidir. Bunun iki sebebi var; birincisi kalabalık ordu, ikincisi ise Avrupa ölçeğinde güçlü bir silah endüstrisinin varlığıdır.”
Resmi kurumların web siteleri:
– [NATO Resmi Web Sitesi](https://www.nato.int)
– [Türkiye Cumhuriyeti Milli Savunma Bakanlığı](https://www.msb.gov.tr)
Trump’ın Avrupa üzerindeki etkisi ve savunma politikaları hakkında yapılan değerlendirmeler, kıtanın bağımsız savunma girişimlerini göz önünde bulunduruyor. Ayrıca, Afrika ülkelerinin ABD ile ticari ilişkilerinin bağımsız politika geliştirmeye engel teşkil ettiği vurgulanıyor.
Trump’ın Avrupa’ya Yaklaşımı
Donald Trump’ın NATO harcamalarının artırılması yönündeki tehdidinin, Avrupa ülkeleri için bir ceza olarak algılandığı ifade edildi. Uzmanlar, Trump ve ekibinin Avrupa’yı ABD’nin küresel hegemonyasının önünde bir engel olarak değerlendirdiklerini belirtiyor. Avrupa’nın savunma harcamalarını artırmasına karşın Trump’ın bu politikayı sürdürmesinin amacı olarak, Avrupa’ya diz çöktürmek ve kendisiyle uyumlu hükümetler oluşturmak gösterildi.
Analistler, Trump ve ekibinin Avrupa’yı ABD’nin küresel hegemonyası üzerinde bir engel olarak gördüklerini vurguladı. Eleştirilen nokta, İkinci Dünya Savaşı sonrası dönemde Avrupa’nın kaynaklarını ekonomik kalkınma için kullanıp savunma işini ABD’ye devretmiş olması. Avrupa, Trump döneminde askeri harcamalarını önemli ölçüde artırmış durumda. AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’in ifadeleri, bu artışın devam edeceğini işaret ediyor. Uzmanlar, Trump ve ekibinin Avrupa’yı diz çöktürerek, kıtadaki tüm ülkelerde kendileriyle uyumlu yönetimler oluşturmaya odaklandığını ifade etti.
Bağımsız Avrupa Ordusu Girişimleri
Almanya’nın, Fransa ile birlikte bağımsız bir Avrupa ordusu oluşturma fikrine sıcak baktığı aktarılıyor. Ancak uzmanlar, hiçbir Avrupa ülkesinin ABD ile ticari bir çatışmayı göze alarak bağımsız politikalar geliştiremeyeceği görüşünde birleşiyor.
Özellikle Büyük Britanya Başbakanı Keir Starmer, ülkesinin Atlantik’in iki yakası arasındaki köprü konumunu korumakla meşguldür. Trump’a doğrudan karşı gelmek yerine, Ukrayna’daki savaşı sürdürme noktasında ikna edici olmaya çalıştığı belirtiliyor. Almanya, Fransa ile birlikte daha özerk bir Avrupa ordusu fikrini benimsemiş durumda. Ancak bu noktada önemli bir gerçek var: Almanya ve diğer AB ülkeleri, ABD ile ticaretlerinde büyük fazla vermekte. Aynı zamanda Trump’ın gümrük tarifeleri konusundaki yaklaşımı da dikkate alındığında, hiçbir Avrupa ülkesi ABD ile ticari bir savaşa giremez.
Resmi kaynaklar için:
– [NATO](https://www.nato.int)
– [AB Komisyonu](https://ec.europa.eu)
Uzmanlar, Rusya’nın dondurulmuş varlıklarının Ukrayna’nın kurtarılması için kullanılması konusundaki tartışmaların yasal engelleri, potansiyel sonuçları ve ABD desteği olmadan Ukrayna’nın karşılaşabileceği silah eksikliklerini değerlendiriyor.
Uzmanlardan değerlendirme: Rusya’nın dondurulmuş varlıkları Ukrayna için kullanılabilir mi?
Rusya’nın dondurulmuş varlıklarının kullanımında karşılaşılan yasal engellere dikkat çeken Solakoğlu, şu ana kadar tartışmaların yalnızca anaparaya değil, faiz gibi gelirlerine el konulması üzerine olduğunu belirtti. Anaparaya el koymanın kapitalist sistem açısından yaratacağı riskleri vurgulayan Solakoğlu, “Bildiğim kadarıyla Avrupa’da, anaparaya değil faiz gibi gelirlerine el konulması ve bunların Ukrayna’ya aktarılması tartışılmakta. ‘Ukrayna aktarılma’ ifadesi yanıltıcı olabilir. Bu durum, verilen yardımın karşılığında İngiltere ve diğer Avrupa ülkelerinin bütçelerine girecek parayı içeriyor. Doğrudan anaparaya el koymak, kapitalizmin varlık sebebi açısından tehlikeli bir örnek oluşturur ve Avrupa’dan sermaye kaçışına yol açabilir. Avrupa bunu göze alamaz” şeklinde konuştu.
‘Rus varlıkları üzerine fikir birliği henüz sağlanamadı’
Vassilis Ntousas, Alman Marshall Fonu’nda Avrupa Operasyonları Direktörü olarak dondurulmuş Rus varlıklarının kullanımına dair tartışmaların uzun zamandır sürdüğünü belirtti. Ntousas, “Bu fonların Ukrayna’nın savunmasını desteklemek ve yeniden inşasını sağlamak için kullanılması yönünde gelen çağrılar artarken, bu adımın emsel teşkil edebileceği ve küresel hukuk düzenine zarar verebileceği gibi kaygılar da devam etmektedir” dedi.
ABD desteği kesilirse Ukrayna silah eksikliği yaşayabilir: Avrupa bu boşluğu doldurabilir mi?
The Wall Street Journal (WSJ) haberinde, ABD’nin Ukrayna’ya sağladığı askeri desteğin kesilme olasılığının Kiev yönetimi için büyük bir endişe kaynağı haline geldiğini belirtmektedir. Yetkililer, Ukrayna’nın yaz aylarına kadar savaşta mevcut gücünü koruyabileceğini, ancak sonrasında mühimmat sıkıntısı yaşayarak bazı gelişmiş silahlarını kullanamaz hale gelebileceğini ifade etti.
2024 yılında Avrupa Birliği, Birleşik Krallık ve Norveç, Ukrayna’ya toplam 25 milyar dolar askeri yardım sağladı ve bu yardımın 30 milyar dolara çıkarılması hedeflenmektedir.
Ukrayna, 2024 yılı içerisinde 1,5 milyon insansız hava aracı üretmeyi planlamakta; 2025 yılı içinse 3 bin füze ve 30 bin uzun menzilli insansız hava aracı üretileceği öngörülmektedir.
ABD desteği olmadan eksik hissedilecek silahlar:
- Patriot hava savunma sistemleri
- ATACMS balistik füzeleri
- Uzun menzilli roketler
Önemli bağlantılar:
- Avrupa Birliği Resmi Web Sitesi
- Birleşik Krallık Hükümeti Resmi Web Sitesi
- Norveç Hükümeti Resmi Web Sitesi
Ukrayna’nın askeri üretim kapasitesi ve silah yardımları üzerine güncel verilere yer verilmektedir. Ukrayna, yıllık 2,5 milyon topçu ve havan mermisi üretimi gerçekleştirmekte, ABD ise işgalin başlangıcından bu yana 3 milyon top mermisi göndermiştir. Ayrıca, Avrupa Birliği 2024 yılında 1,4 milyon proje mermisi üretmeyi hedeflemekte.
Ukrayna’nın Üretim Kapasitesi
Ukrayna, yılda 2,5 milyon topçu ve havan mermisi üretimi gerçekleştirmektedir.
ABD, işgalin başlamasından bu yana 3 milyon top mermisi göndermiştir.
Avrupa Birliği (AB), 2024 yılında 1,4 milyon top mermisi üretmeyi planlamakta ve 2025 hedefi ise 2 milyon‘dur.
Uzman görüşlerine göre, ABD yapımı hava savunma sistemlerinin eksikliği, Ukrayna’nın stratejik önceliklerini değiştirebilir.
ATACMS füzeleri: 186 mil menzil kapasitesi ile Rus ikmal hatlarını hedef almakta kritik bir öneme sahiptir.
Starlink hizmeti: Pentagon tarafından finanse edilen SpaceX’in sağladığı internet hizmetinin sürdürülüp sürdürülemeyeceği konusunda belirsizlik bulunmaktadır.
Parafinnet üzerinden güncel Emtia Fiyatları, Döviz Fiyatları, Borsa Fiyatları ve Kripto Fiyatları sayfalarına ulaşabilirsiniz.
