Dış Ticaret Açığı Eylül’de Küçük Bir Artış Gösterdi
Ağustos ayında 34 ayın en düşük düzeyine gerileyen dış ticaret açığı, Eylül ayında kısıtlı bir artış yaşadı. Ticaret Bakanı’nın paylaştığı Eylül ayı dış ticaret verilerine göre, 2024 Eylül ayında dış ticaret açığı, yıllık bazda yüzde 0,5 artışla 5,1 milyar dolar seviyesine ulaştı.
Bakan, "Son 14 ayın 11’inde dış ticaret açığımız azalmıştır. Bu bağlamda, dış ticaret açığı üçüncü çeyrekte bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 33,8 oranında azalarak 17,4 milyar dolara gerilemiştir" ifadelerini kullandı. 2024 yılının ilk dokuz ayında ihracat, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 3,2 artışla 192,8 milyar dolar olarak belirlendi.
Türkiye’nin Eylül ayındaki ihracatı ise yıllık bazda yüzde 1,8 azalarak 22 milyar dolara geriledi. İlk dokuz ayda mal ihracatında net bir artış sağlanırken ithalatta aşağı yönlü bir seyir devam etti. Bu dönemde ithalat, önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 7,9 azalarak 252,9 milyar dolar seviyesine düştü. Sonuç olarak, ilk dokuz ayda mal ithalatında 21,6 milyar dolarlık bir azalma yaşandı.
Dış ticaret açığı yılın ilk dokuz ayında, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 31,5 azalış göstererek 87,7 milyar dolardan 60,1 milyar dolara geriledi. Bu dönemde ihracatın ithalatı karşılama oranı ise yüzde 76,3’e çıkarak 8,2 puanlık bir artış sağladı.
Yılın ilk dokuz ayında, ihracat 193 milyar dolara, ithalat ise 253 milyar dolara ulaştı. Ticaret Bakanı, ihracattaki düşüşün sebeplerine değinerek, "Eylül ayında ihracatımızın sınırlı gerilemesinin nedenleri arasında geçtiğimiz yıl Eylül ayında takvim etkisinin ihracatımız üzerinde yaklaşık 1 milyar dolarlık bir negatif etki yaptığı hesaplanmaktadır" dedi.
Ayrıca, varil başına brent petrol fiyatının geçen yıl Eylül ayında ortalama 94 dolar iken, bu yıl Eylül ayında 75 dolar seviyesine yaklaştığı belirtildi. Bu fiyat düşüşünün enerji ihracatını olumsuz etkilediği ve Eylül ayında enerji ihracatının, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 42,1 oranında azalarak 982 milyon dolara gerilediği ifade edildi.
Enerji ihracatındaki düşüşün yanı sıra, altın ihracatındaki dalgalanmaların da ihracat üzerinde baskı oluşturduğu kaydedildi. Eylül ayında işlenmemiş altın ihracatı, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 65,9 oranında düşerek 188,3 milyon dolara geriledi. Ancak altın ve enerji hariç ihracat, zayıf dış talep ve negatif takvim etkisine rağmen güçlü seyrini devam ettirerek Eylül ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 3,3 oranında artışla 20,8 milyar dolara ulaştı.