Genel Sağlık Sigortası ile ilgili yeni düzenlemelerin yer aldığı kanun, resmi olarak yürürlüğe girdi.
Bu kanun, Sosyal Sigortalar Kanunu’nda çeşitli değişiklikler yaparak, özellikle emeklilik hakları ve kişisel sağlık verilerinin işlenmesi konularında önemli yenilikler sunuyor.
Yürürlüğe giren kanuna göre, emeklilik haklarının belirlenmesinde sigortacılık ilkeleri dikkate alınacak. Bunun yanı sıra, genel bir norm ve standart birliği sağlanarak, özellikle Ekim 2008‘den evvel sigortalı olan engelliler için vergi indirim belgeleri esas alınarak gerçekleştirilen emeklilik işlemleri, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu çerçevesinde çalışma gücü kaybına göre yeniden değerlendirilecek. Tüm süreç, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından koordine edilecek.
Bu kanun ile birlikte, Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararları doğrultusunda Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu’na bir madde eklenecek. Yeni madde, sağlık hizmeti almak için kamu veya özel sağlık kuruluşlarına başvuranların, aldıkları hizmetle ilgili kişisel verilerinin işlenmesine olanak tanıyacak.
Ayrıca, Sağlık Bakanlığı, sağlık hizmetlerinin yürütülmesi ve planlanması, tıbbi teşhisler, tedavi ve hizmetlerin verimli bir şekilde sağlanması için topladığı verileri işlemeye yetkili olacak. Ancak bu verilerin aktarımı, Kişisel Verilerin Korunması Kanunu‘nda belirtilen şartlar altında gerçekleşebilecek.
Kişisel verilerin güvenliği için, ilgili kişilerin veya yetki verdikleri üçüncü şahısların verilerine erişim sağlamalarını amaçlayan bir sistemin kurulması planlanıyor. Bu sistemin güvenliğini sağlamak için Kişisel Verileri Koruma Kurulu tarafından belirlenen standartlar çerçevesinde gerekli önlemler alınacak. Sağlık verilerinin hangi amaçlarla kullanıldığını denetlemeye olanak tanıyan bir güvenlik sistemi de oluşturulacak.
Ayrıca, sağlık personeli istihdam eden kamu ve özel sektör kuruluşları, istihdam ettikleri personel ile ilgili hareketleri Sağlık Bakanlığı‘na bildirmekle yükümlü olacak. Kişisel sağlık verilerinin işlenmesi ve güvenliği ile ilgili konular, Bakanlık tarafından hayata geçirilecek yeni bir yönetmelikle düzenlenecek.
Kamu İhale Kanunu üzerinde yapılan değişiklikler ile sağlık sigortalıları ve bakmakla yükümlü oldukları bireyler için, yurt içinden temin edilemeyen beşeri tıbbi ürünlerin, Sağlık Bakanlığı onayı ile SGK aracılığıyla yurt dışından temin edilerek hastalara ulaştırılması planlanıyor.
Resmi Kurumlar:
Aile hekimliği hizmetleri haftada 40 saatten az olmayacak, yabancı öğrencilere Genel Sağlık Sigortası imkanı sağlanacak.
Aile Hekimliği Hizmetleri Üzerine Yeni Düzenlemeler
Yeni düzenlemelerle birlikte Aile Hekimliği Kanunu’nda yapılan değişiklikle, yabancı uyruklulara sunulan hizmetlerin, yalnızca sertifikalı aile hekimleri tarafından mesai saatleri dışında yapılan akupunktur ve fitoterapi uygulamaları haricinde, aile hekimliği hizmetlerinin ücretsiz olarak verilmesi planlamaktadır. Bu değişiklik, özellikle sağlık hizmetlerinde eşit fırsatlar sunmayı hedeflemektedir.
Aile hekimliği hizmetleri, acil durumlar hariç, haftada en az 40 saat süresince, Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenen kriterler çerçevesinde yürütülecektir. Aile hekimleri, ilgili sağlık idaresinin onayına tabi olarak çalışma saatlerini ayarlayacaktır. Bu sistem, sağlık hizmetlerinin ulaşılabilirliğini artırmayı amaçlamaktadır.
Bakanlık, tarifelerini belirleyecek ve hizmetlerin tahsil edilen gelirleri, il sağlık müdürlüklerinin döner sermaye işletmelerine aktarılacak. Toplanan gelirlerin kullanımıyla ilgili kriterler, aile sağlığı merkezlerinin giderleri, aile hekimleri ve aile sağlığı çalışanlarına yapılacak ödemeleri de kapsayan bir sistem üzerinden belirlenecektir. Bu düzenleme Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın uygun görüşüyle hayata geçirilecektir.
Yabancı Öğrencilerin Genel Sağlık Sigortası Hakkında Bilgilendirme
Yabancı uyruklu öğrenciler, eğitim süreleri boyunca kayıtlarının aktif olması koşuluyla, her eğitim öğretim yılı başlangıç tarihinden itibaren üç ay içinde başvuruda bulunmaları durumunda Genel Sağlık Sigortası kapsamına alınabilecektir. Bu düzenleme, uluslararası öğrencilerin Türk sağlık sisteminden faydalanmalarını kolaylaştırmayı amaçlamaktadır.
Burs almakta olan uluslararası öğrencilerin durumları da göz önünde bulundurularak, Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı veya Uluslararası Öğrenciler Değerlendirme Kurulu’nun kararları doğrultusunda bursluluk statüsü süresince bu öğrenciler Genel Sağlık Sigortalısı olarak kabul edilecektir. Prim oranı ise belirlenen alt sınırın yüzde 4’ü olarak belirlenmiştir.
Klinik Araştırmalar Üzerine Yapılan Düzenlemeler
Yapılan düzenlemelerle birlikte, ülke genelinde klinik araştırmaların artırılması hedeflenmektedir. Sağlık Bakanlığı tarafından izin verilen kamu hastaneleri ve devlet üniversitelerinde gerçekleştirilen klinik araştırmalara katılan hastaların, Anayasa ile garanti altına alınan sosyal güvenlik ve sağlık haklarının, klinik araştırmalar sürecinde de yürürlükte kalacağı belirtilmiştir. Bu durum, araştırmalara katılımı teşvik etmeyi amaçlamaktadır.
Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nda yapılan bir diğer değişiklikle, katılım payı miktarının ayakta tedavi için hekim ve diş hekimi muayenesi için 20 lira olarak belirlenmiştir. SGK, sağlık hizmetlerinde katılım payını, birinci basamak sağlık hizmet sunucuları tarafından sevk edilen hastalar için yarıya kadar azaltma yetkisine sahip olacaktır. Bu düzenleme, sağlık hizmetlerini daha erişilebilir kılmayı amaçlamaktadır.
Sağlık Bakanlığı Resmi Web Sitesi
Sosyal Güvenlik Kurumu Resmi Web Sitesi
Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı Resmi Web Sitesi
2023 yılı itibarıyla Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile bazı önemli düzenlemeler hayata geçirildi. Özel sektör işverenlerine sağlanan prim indirimleri ve diğer sosyal güvenceler kapsamında yapılan değişiklikler, Türk vatandaşları ve yabancı öğrencilere yönelik yeni uygulamaları içeriyor.
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu’nda kabul edilen Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, özel sektör işverenlerinin Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) ödemekle yükümlü olduğu malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primlerinde önemli bir değişiklik öngörüyor. Özel sektör işverenlerinin bu prim için uyguladığı 5 puanlık sigorta prim indirimi 4 puan olarak uygulanacak. Bu değişiklik, kanunun yayımlandığı ayın başından itibaren geçerli olacak.
Yeni düzenleme ile Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı tarafından veya Uluslararası Öğrenciler Değerlendirme Kurulu kararları ile burs verilen yabancı uyruklu öğrencilerin yanı sıra avukatlık stajı yapan öğrencilerin ve Ceza İnfaz Kurumları ile Tutukevleri Personeli Eğitim Merkezleri Kanunu kapsamındaki eğitim alan personelin Genel Sağlık Sigortası prim ödemeleri için süreler belirlendi. Bu durum, ilgili öğrencilerin sağlık sigortası kapsamındaki yükümlülüklerini düzenli hale getirmeyi amaçlıyor.
Kanunla yapılan diğer bir önemli değişiklik, hizmet akdi ile bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılan sigortalılara ilişkin geçmiş dönem aylık hesaplamalarıdır. 2008 yılı Ekim ayı öncesinde sigortalı olanların hesaplamalarında mevcut sistemin devam edeceği belirtildi.
Askeri eğitim almakta olan adaylar için de yeni uygulamalar getirildi. Astsubay meslek yüksekokulları, polis meslek eğitim merkezleri ve diğer askerlik eğitim merkezlerinde eğitim gören öğrencilerin yetim aylıklarının bağlanmasının önü açıldı. Buna göre, ilgili adayların yetim aylıkları kesilmeden devam edecek ve yeni aylık talepleri üzerine de bu ödemeler gerçekleştirilecektir. Ayrıca, erkek çocukların ikinci ve yüksek lisans eğitimi süreçlerinde de aylık almalarına olanak tanınacak.
Yapılan düzenlemeler, sigortalılığı 31 Aralık 2008 tarihi itibarıyla öncesine dayanmakta olan kişiler için emeklilik şartlarını da güncelliyor. Çalışma gücü kaybı oranı yüzde 40 ila yüzde 49 arasında olanların 18 yıl sigortalılık süresi ve 4 bin 100 gün prim ödemesi, yüzde 50 ila yüzde 59 kalanların ise 16 yıl sigortalılık süresi ve 3 bin 700 gün prim ödemesiyle yaşlılık aylığından faydalanabilmeleri sağlanacak.
2008 yılı Ekim ayından önce sigortalı olan engelliler için yapılacak emeklilik işlemleri de yeni düzenlemeler ile belirli kriterlere dayanılarak yürütülecek. Vergi indirim belgesi</bne dayalı olarak yürütülen emeklilik süreçleri, çalışma gücü kaybına göre yeniden değerlendirilecek ve tüm süreç Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından yönetilecektir. Yürürlük tarihinden önce engellilik nedeniyle vergi indiriminden faydalanan bireylerin mevcut aylıklarının ödenmesine devam edilecektir.
Bunlar dışında, kontrol muayenesine tabi tutulanların yeni sağlık kurulu raporlarına göre yeniden değerlendirme yapılacak ve bu bireylerin aylıklarının belirlenmesinde, SGK sağlık kurulları</bnovatesi dikkate alınacaktır. Bu yeni düzenlemelerin, Türkiye’deki sosyal güvenlik sisteminin daha etkili ve işlevsel bir şekilde çalışmasını hedeflediği belirtilmektedir. Sosyal güvenlik alanındaki bu reformların, hem özel sektördeki işverenleri hem de sosyal güvenlik yükümlülüklerini yerine getiren bireyleri etkileyen birçok yönü bulunmaktadır. Sosyal güvencelerin daha etkili bir şekilde uygulanması için gereken tüm detaylar, ilgili resmi kurumların web sayfalarından takip edilebilir. İlgili resmi kurumlar için bağlantılar: – [Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK)](https://www.sgk.gov.tr) – [Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM)](https://www.tbmm.gov.tr) – [Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı](https://www.ytb.gov.tr) Tarım ve iş sağlığı alanında önemli düzenlemelere ilişkin yeni mevzuatlar yürürlüğe girdi. Ziraat odalarının bildirim yükümlülükleri ve Çalışan Sağlığı Merkezleri (ÇASMER) için belirlenen yeni kurallar, sektördeki uygulamalara yön verecek. Bu düzenlemelerle, tarımsal faaliyetlerin takibi ve iş sağlığı güvenliği süreçleri kolaylaştırılacak.
Ziraat odalarının bildirim yükümlülükleri
Son günlerde Türkiye’de tarımsal işletmeler ve ziraat odaları arasında bilgi akışını düzenlemek için önemli değişiklikler yapıldı. Kanunun, tarım alanında faaliyet gösteren sigortalıların sigortalılık hizmetlerinin başlangıç ve sonlandırılması süreçlerinde ziraat odalarının geçmişe yönelik üye kayıtlarını fiziki ortamda tutmasından ötürü bildirim yükümlülüklerine dair yaşanan güçlükler karşısında, çeşitli adımlar atıldı. Bu bağlamda, il/ilçe ziraat odalarının kayıt bildirim sürecinin kağıt ortamında yürütülmesi nedeniyle yaşanan sıkıntıların çözümü hedefleniyor.
Gereken yeni düzenlemelerle, tarımsal faaliyetlerin başlaması ve sona ermesiyle ilgili bildirim yükümlülüklerinin, ilgili maddenin yürürlüğe girmeden önceki dönemlere ait olması durumunda, idari para cezası uygulanmayacaktır. Ayrıca, yürürlük tarihinden itibaren altı ay içinde yerine getirilmiş olan yükümlülükler de ceza tehdidinden muaf tutulacak. Bu yeni düzenlemenin yanında, yürürlük tarihi öncesinde yapılan idari para cezaları da kesinleşip kesinleşmediğine bakılmaksızın iptal edilecektir; ancak daha önce tahsil edilmiş olan tutarlar iade edilmeyecek veya mahsup edilmeyecek.
Ayrıca, imalat sektöründe çalışan işletmelere ilişkin belirlenen bazı şartlar da dikkat çekmektedir. İşletmelerin aylık muhtasar ve prim hizmet beyannamelerini zamanında vermesi, SGK’ya olan prim borçlarının bulunmaması veya yapılandırılmış durumda olması gibi kriterler, sağlanan 5 puanlık indirimden yararlanmak için gereklidir. Bu indirim uygulaması 31 Aralık 2026’ya kadar geçerli olacak ve Cumhurbaşkanı tarafından 31 Aralık 2027’ye kadar uzatılması mümkün kılınacaktır.
Yapılan düzenlemelerin, kanunun yayımlandığı ayın başından itibaren geçerli olacağı ifade edilmektedir.
ÇASMER’lere yönelik düzenlemeler
İş sağlığı ve güvenliği alanında da dikkat çeken değişiklikler kaydedildi. Yapılan düzenlemeler çerçevesinde, İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nda “eğitim kurumu” tanımının kapsamı genişletildi. Bu kapsamda yetkilendirilecek diğer kurum ve kuruluşların yetkilendirilme ve denetim süreçleri de düzenlemenin içinde yer almaktadır.
Yeni mevzuat, iş sağlığı ve güvenliği alanında önemli bir yere sahip olan Çalışan Sağlığı Merkezleri (ÇASMER) ve diğer sağlık personeli tanımlarını da güncellemektedir. ÇASMER’ler, kamu adına iş sağlığı ve güvenliği hizmeti sunma yetkisine sahip birim olarak tanımlanırken, ekipmanların güvenli kullanımı için bakım, muayene, test ve kontrol gerçekleştiren muayene kuruluşları da yeni düzenleme ile tanım altında yer alacaktır. Bu düzenlemeler, iş sağlığı ve güvenliği uygulamalarının daha etkin bir şekilde yürütülmesine katkı sağlayacaktır.
Bu düzenlemelerin yürürlüğe girmesiyle birlikte, hem tarımsal faaliyetlerin takibi hem de iş sağlığı güvenliği süreçlerinde önemli iyileştirmelerin sağlanması hedeflenmektedir. Söz konusu değişiklikler, ilgili sektördeki paydaşların, resmi kurumların ve çalışanların daha sağlıklı bir iş ortamında faaliyet göstermesine olanak tanıyacaktır.
Türkiye Cumhuriyeti Resmi Web Sitesi
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
Yeni yasal düzenleme ile iş sağlığı ve güvenliği hizmetleri kamu eliyle ulaşılabilir hale gelecek! Özel hukuk tüzel kişiliği olan ortak sağlık ve güvenlik birimlerinin belirlenmiş alanlara girmesi engellenerek, profesyonel hizmetin kamu tarafından sunulması sağlanacak.
Türkiye’de iş sağlığı ve güvenliği alanında önemli bir düzenlemeye gidiliyor. Yasal çerçevede yapılan bu değişiklikle, iş yerlerinde güvenlik örgütlenmesinin konumu ve işlevinin daha iyi belirlenmesi amaçlanıyor. Yeni düzenlemenin, özel hukuk tüzel kişisi olan ortak sağlık ve güvenlik birimlerinin yetersiz kaldığı alanlarda, profesyonel sağlık ve güvenlik hizmetlerinin kamu eliyle sunulmasına olanak tanıması bekleniyor.
Bu düzenleme çerçevesinde, özellikle 10’dan az çalışana sahip olan ve az tehlikeli sınıfta yer alan iş yerleri, bağlı oldukları kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarından hizmet alabilecek. Bu uygulama sayesinde, iş güvenliği uzmanı ve iş yeri hekimi olmaksızın, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin daha kolay bir şekilde yerine getirilmesi hedefleniyor. Bu durum, özellikle küçük ölçekli işletmeler için büyük bir kolaylık sunacak.
Yeni kanuna göre, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili herhangi bir eksiklik veya aksaklığın acil durdurmayı gerektirmesi durumunda, işverenlerin gerekli tedbirleri almadığının tespit edilmesi halinde durumu, iş yeri hekimi veya iş güvenliği uzmanı ya da ortak sağlık ve güvenlik birimi yönetimi, ilgili Bakanlığın yetkili birimine bildirmek zorunda olacak. Bunun yanı sıra, varsa yetkili sendika temsilcisi ya da yoksa çalışan temsilcisine bilgi verilecektir.
Eğer bildirim yapılmadığı tespit edilirse, ortak sağlık ve güvenlik birimlerinin yetki belgesi 6 ay süreyle askıya alınacak. Tekrarında ise bu süre bir yıl olarak uygulanacaktır. Bu düzenleme, iş yerlerinde güvenliği sağlamanın yanı sıra, çalışanların sağlığını korumak için alınacak tedbirlerin de bir zorunluluk haline getirilmesini amaçlıyor.
Ayrıca, kanun kapsamında sağlık raporları, 50’den az çalışanı bulunan ve az tehlikeli iş yerleri için aile hekimleri ve kamu sağlık hizmeti sunucularının yanı sıra ÇASMER’ler üzerinden de alınabilecek. Bu uygulama, özellikle küçük işletmeler için sağlık raporu temin etme sürecini kolaylaştıracak.
Yeni düzenlemenin iş sağlığı ve güvenliği alanında önemli bir adım olduğu ve daha fazla çalışanın güvenli bir çalışma ortamına kavuşmasını sağlamayı amaçladığı ifade ediliyor. İşverenlerin, iş güvenliği uzmanları ve iş yeri hekimleri ile birlikte çalışarak, bu düzenlemeleri uygulamaları gerektiği belirtiliyor.
Sonuç olarak, Türkiye’de iş sağlığı ve güvenliği alanında gerçekleştirilen bu yasal düzenleme ile birlikte, çeşitli kademelerde daha etkin ve düzenlenmiş bir sistem oluşturulması amaçlanıyor. İş yerlerinde sağlık ve güvenliğin artırılması hedeflenirken, diğer yandan toplum sağlığının korunmasına yönelik tedbirlerin de güçlendirilmesi bekleniyor.
Daha fazla bilgi için Türkiye Cumhuriyeti Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın resmi web sitesini ziyaret edebilirsiniz:
– [Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı](https://www.ailevecalisma.gov.tr)
Ayrıca, sağlıklı yaşam ve iş güvenliği konularında güncel bilgiler almak için de resmî sağlık kuruluşlarının web siteleri ziyaret edilebilir.
